Agaricus moelleri
Agaricus moelleri | ||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
Klasea | Agaricomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
Ordena | Agaricales | |||||||||||||||||||||||||||
Familia | Agaricaceae | |||||||||||||||||||||||||||
Generoa | Agaricus | |||||||||||||||||||||||||||
Espeziea | Agaricus moelleri Wasser, 1976 | |||||||||||||||||||||||||||
Basionimoa | Agaricus moelleri | |||||||||||||||||||||||||||
Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
|
Agaricus moelleri Agaricaceae familiako perretxiko espezie bat da.[1] Errefusatzekoa, ez da komeni ez biltzerik eta ez kontsumitzerik.
Sinonimoak: Agaricus praeclaresquamosus, Agaricus placomyces var. meleagris, Psalliota sylvatica, Psalliota xanthoderma subsp.* meleagris, Agaricus meleagris, Agaricus lepiotoides.
Deskribapena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kapela: 5 eta 10 (12) cm bitarteko diametrokoa, hemisferikoa, gero ganbila eta azkenik ganbil laua. Ertza soberakinekin, inkurbatutik dekurbatu-laura eta, apendikulatua eta helduaroan pitzatua. Azala Fibrilosoa, eskatatsua, zuria edo zertxobait grisaxka erdian, ezkata zentrokide gris-fuliginosoekin estalita, dentsoagoak eta ilunagoak erdian, igurtzitakoan berehala hori-kromo kolorera biratuz eta alkoholarekin ere bai, batez ere ertzean.
Orriak: Estu, libreak, hasieran zurixkak, berehala arrosak eta, azkenik, arrexka koloretik beltzerakoak.
Hanka: 6 eta 12 (14) cm bitarteko garaierakoa eta 0,8 eta 1,5 (2) cm bitarteko lodierakoa, fistulosoa, zilindrikoa, luzetara haritsua, zetaduna, eta oinarrian baztertutako erraboilarekin; zurixka, isla horixkekin, baina ukitzean horitu eta ilundu egiteko joerarekin.
Eraztuna: Goian subflokonosua, zabala, zurixka, horitzeko joerarekin, bikoitza, goialdea mintzezkoa eta hauskorra eta irregularki atzeratuta behealdea,
Haragia: Zuria, baina horixka oinaren oinarrian; fenol edo tintaren usaina du eta zapore gozoa.[2]
Etimologia: Agaricus terminoa grekotik dator, perretxikoa, esan nahi duen "agarikón" hitzetik.
Jangarritasuna
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Oso astuna edo toxiko samarra.
Nahasketa arriskua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Horitzen diren Agaricus espeziekin nahas daiteke, baina azkar hori-kromo kolorera pasatzen da eta fenol usaina du.
Sasoia eta lekua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hostozabalen basoetako soilguneetan hazten da, belardietan, parkeetan eta lorategietan.[3]
Banaketa eremua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanada, Ameriketako Estatu Batuak, Mexiko, Brasil, Txile, Argentina, Kanariak, Europa, Errusia, Iran, Txina, Taiwan, Hego Korea, Japonia, Papua Ginea Berria, Australia, Zeelanda Berria, Hegoafrika, Kongoko Errepublika Demokratikoa.[4]
Galeria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 316 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 278 or. ISBN 84-282-0865-4..
- ↑ Agaricus moelleri: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1976. urtean deskribatutako onddoak
- Euskal Herriko onddoak
- Agaricus
- Kanadako onddoak
- Ameriketako Estatu Batuetako onddoak
- Mexikoko onddoak
- Brasilgo onddoak
- Txileko onddoak
- Argentinako onddoak
- Europako onddoak
- Kanarietako onddoak
- Errusiako onddoak
- Japoniako onddoak
- Hego Koreako onddoak
- Australiako onddoak
- Zeelanda Berriko onddoak
- Irango onddoak
- Indiako onddoak
- Papua Ginea Berriko onddoak
- Txinako onddoak
- Taiwango onddoak
- Hegoafrikako onddoak
- Kongoko Errepublika Demokratikoko onddoak